به نقل از سایت تابناک و بر گرفته از "محاسبه انواع تیرآهن برای ساختمان" تیرآهن به عنوان یکی از مهم‌ترین اجزا در اسکلت فلزی ساختمان‌ها، نقش مهمی در انتقال بارهای وارد بر سازه ایفا می‌کند و به دلیل استحکام بالا، دوام زیاد و توانایی تحمل بار سنگین، در ساخت انواع سازه‌ها از ساختمان‌های مسکونی تا سازههای عمرانی مانند پل‌سازی و سوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مقطع فولادی براساس استاندارد تولید، شکل مقطع و کاربرد در انواع مختلفی نظیر IPE ،INP ،IPB تولید می‌شود. که هر کدام از تولید کننده ها از کیفیت متفاوتی برخوردار هستند. اما اینکه کدام بهتر یا مناسب ترند، بسته به کاربرد و استاندارد ساخت تیرآهن دارد.
تیرآهن چیست و چه کاربردی دارد؟
تیرآهن یکی از مهم‌ترین مقاطع فولادی به ویژه در صنعت ساختمان‌سازی می‌باشد که در جهت تحمل بارهای سازه‌ای و انتقال نیروهای وارده به اسکلت فلزی به پی کاربرد دارد. این محصول در دسته پروفیل‌های باز قرار گرفته و با داشتن مقاومت بالا در برابر تنش‌های خمشی و برشی، نقش مهمی را در استحکام و پایداری سازه ساختمان‌ها ایفا می‌کند. کاربرد این فلزات معمولاً در سازههای فلزی سبک و سنگین، سوله‌سازی، پل، سد، سازههای صنعتی و عمرانی و ... می‌باشد، اما در تقویت سازههای بتنی و ساخت خرپا نیز از آن استفاده می‌کنند.
از طرفی دیگر تیرآهن‌های سنگین و فوق سنگین نیز در بازار آهن آلات موجود هستند که تنها توسط کارخانه ذوب آهن اصفهان تولید شده و به نام‌های تیرآهن سنگین (HEB) و فوق سنگین (HEM) شهرت یافته‌اند. استفاده از این مقاطع نیز بیشتر در موارد بسیار صنعتی و حساس که نیاز به تحمل بارهایی با وزن بالا و ایجاد استحکام دارند، متناسب می‌باشد.
چرا برند تولیدکننده تیرآهن اهمیت دارد؟
یکی از مهم‌ترین عوامل برای خرید تیرآهن، انتخاب برند مناسب به ویژه برای ساختوساز است؛ به طوری که کیفیت و استانداردهای تولید هر کدام از کارخانجات تولیدکننده این پروفیل با یک‌دیگر متفاوت بوده و کیفیت، قیمت، استحکام و هزینه‌های پروژه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
این تفاوت‌ها به این دلیل اتفاق می‌افتد که برندهای تیرآهن ایران هر کدام فرآیندهای مختلفی را برای تولید این محصول به کار می‌برند. این موضوع سبب ایجاد تمایز در ترکیبات آلیاژی مورد استفاده برای ساخت تیرآهن می‌گردد. همچنین برخی از آن‌ها فناوری‌های پیشرفته‌تری را برای تولید مورد استفاده قرار می‌دهند تا سبب یکنواختی در ابعاد، بهبود مقاومت مکانیکی و کاهش نقص‌های تولیدی شود.
از این رو به کارگیری تیرآهن‌هایی که توسط برندهای معتبر ساخته می‌شوند، باعث افزایش ایمنی سازه و کاهش خطرات ناشی از ضعف‌های ساختاری شده و در نهایت قیمت بیشتری خواهد داشت. این در صورتی است که تیرآهن‌های ارزان قیمت، طبیعتاً کیفیت چندانی نداشته و یا به روش‌های غیر استاندارد ساخته می‌شوند؛ به همین علت در برابر تنش‌های خمشی و برشی مقاومت بسیار کمتر و در نهایت ایمنی پایینی دارند. بهترین تیرآهن بازار ایران مربوط به برندهای معتبری است که در مورد استحکام و دوام سازه تا پایان عمر تضمین می‌دهند.
برترین تولیدکنندگان تیرآهن در ایران
کیفیت تیرآهن ایرانی در هر کدام از کارخانجات تولیدکننده زیر متفاوت است و این موضوع طبیعتاً در قیمت و کاربرد نهایی مد نظر شما مؤثر است:
???? ذوب آهن اصفهان
کارخانه ذوب آهن واقع در استان اصفهان یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین برندهای تولیدکننده تیرآهن شناخته می‌شود. این مجموعه تیرآهن را در انواع IPE و INP با سایزهای 12 تا 30 میلی متر تولید می‌کند. کیفیت بالا، استحکام متناسب، یکنواختی ابعاد و تناسب با کاربردهای ساختمانی و صنعتی از ویژگی‌های تیرآهن ذوب آهن اصفهان می‌باشند.
???? فولاد ناب تبریز
فولاد ناب تبریز یکی از برندهای معتبر در صنعت فولاد کشور است و تولید تیرآهن‌های IPE با سایزهای 14، 16 و 18 در این کارخانه صورت می‌گیرد. این تیرآهن‌ها طبق استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید می‌شوند و به همین دلیل از کیفیت و استحکام بالایی برخوردارند. تولیدات این کارخانه در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی کاربرد فراوانی دارند.
???? فولاد یزد
از دیگر تولیدکنندگان تیرآهن می‌توان به مجموعه فولاد یزد اشاره داشت که این فلز را به صورت IPE در سایزهای 14 تا 24 میلی‌متری تولید می‌کند. کیفیت پروفیل‌های تولید شده توسط مجموعه فولاد یزد نیز بسیار بالا بوده و سبب استفاده از این فلزات در سازههای مختلفی نظیر ساختمان‌های مرتفع و سوله‌های صنعتی شده است.
???? جهان فولاد غرب
جهان فولاد غرب یکی از کارخانجات تولیدکننده تیرآهن در سایزهای 14 و 16 میلی متری به شمار می‌آید که محصولات خود را تحت استانداردهای ملی تولید می‌کند. تیرآهن مجموعه جهان فولاد غرب کیفیت مناسبی داشته و در پروژه‌های عمرانی و صنعتی کاربرد دارد.
???? فولاد البرز ایرانیان (فایکو)
تیرآهن فایکو یکی از مدرنترین انواع پروفیل باز در ایران شناخته می‌شود و در سایزهای 14 تا 24 میلی‌متر تولید می‌گردد. مجموعه فولاد البرز ایرانیان با بهرهمندی از تکنولوژیهای پیشرفته در زمینه تولید تیرآهن، این فلزات را در انواع IPE و INP تولید کرده و با کیفیت و استحکام بسیار بالایی در بازار عرضه مینماید.
???? فولاد خوزستان
یکی از تولیدکنندگان تیرآهن واقع در جنوب کشور مجموعه فولاد خوزستان می‌باشد که محصولات خود را در انواع IPE و IPB و در سایزهای 14 تا 16 میلی متری تولید و عرضه می‌کند. مواد اولیه مورد استفاده برای ساخت تیرآهن در مجموعه فولاد خوزستان کیفیت بالایی داشته و استانداردهای بین‌المللی بر روی آن ها اعمال می‌شود.
???? فولاد کوثر اهواز
در نهایت می‌توان به کارخانه فولاد کوثر اهواز در تولید تیرآهن اشاره داشت که محصولات خود را در مدل IPE یا هاش در سایزهای 14، 16 و 18 میلی متری تولید می‌کند. محصولات فولاد کوثر اهواز از نظر استحکام و مقاومت مکانیکی در سطح قابل قبولی قرار دارند و در پروژه‌های عمرانی و صنعتی به کار می‌روند.
کیفیت، استاندارد و روش تولید تیرآهن در کارخانه‌های مختلف تفاوت‌هایی دارد که می‌تواند بر عملکرد سازه تأثیر بگذارد. انتخاب تیرآهن مناسب از کارخانه‌ای معتبر، علاوه بر تضمین استحکام و ایمنی، باعث کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری در طولانی‌مدت خواهد شد.
مقایسه کیفی و مشخصات فنی برندهای مختلف تولید کننده تیرآهن
در جدول زیر، مشخصات فنی و کیفی از جمله وزن تیرآهن تولیدی توسط کارخانه‌های مختلف ایران مقایسه شده است تا به شما کمک کند با مقایسه مشخصات فنی و کیفی بهترین برند تیرآهن برای ساختمان‌سازی، پروژه‌های صنعتی و دیگر مصارف را تشخیص دهید:
|
کارخانه |
سایزهای تولیدی (میلی‌متر) |
استانداردهای تولید |
وزن تیرآهن 14 (کیلوگرم) |
میزان تحمل فشار و تست‌های مقاومت |
|
ذوب‌آهن اصفهان |
12 تا 30 |
IPE، INP، IPB |
155 |
انجام تست‌های مکانیکی و شیمیایی مطابق با استانداردهای بین‌المللی |
|
فولاد ناب تبریز |
14، 16، 18 |
IPE |
155 |
رعایت استانداردهای ملی و بین‌المللی در تست‌های مقاومت |
|
فولاد یزد |
14 تا 24 |
IPE |
155 |
انجام آزمون‌های کیفی مطابق با استانداردهای ملی |
|
جهان فولاد غرب |
14 ، 16 |
IPE |
155 |
تست‌های مکانیکی و شیمیایی برای تضمین کیفیت |
|
فولاد البرز ایرانیان (فایکو) |
14 تا 24 |
IPE، INP |
155 |
استفاده از تکنولوژی پیشرفته در تولید و انجام تست‌های مقاومت |
|
فولاد خوزستان |
14، 16 |
IPE، IPB |
155 |
برش تیرآهن در سایزهای سفارشی و انجام تست‌های کیفی |
|
فولاد کوثر اهواز |
14، 16، 18 |
IPE |
155 |
بررسی‌های شیمیایی و مکانیکی برای تضمین کیفیت |
استانداردهای مورد استفاده در تولید تیرآهن‌ها در هر کدام از کارخانجات تولیدکننده متفاوت است؛ از این رو میزان استحکام و تحمل بارهای فشاری و کششی نیز در این محصولات با یک دیگر تمایز دارد. به طور مثال کارخانه فایکو برای تست محصولات خود از نظر مقاومت فشاری، فناوری‌های پیشرفته را به کار می‌گیرد تا در نهایت محصول مقاومت بیشتری نسبت به تیرآهن های موجود در بازار داشته باشد.
مقایسه قیمت تیرآهن برندهای مختلف
قیمت تیرآهن در بازار ایران بسته به عوامل مختلفی مانند برند تولیدکننده، کیفیت متریال، استانداردهای تولید، میزان عرضه و تقاضا، و شرایط اقتصادی متغیر است. از این رو قصد بررسی قیمت هر کدام از برندهای تولیدکننده تیرآهن در ایران را داریم؛ همانطور که اشاره شد، هر چه تیرآهن کیفیت بالاتر، دقت وزن بیشتر و استانداردهای به روزتری داشته باشد، قیمت بالاتری را به خود اختصاص می‌دهد.
بنابراین بالاترین قیمت در بازار مربوط به کارخانجات ذوب آهن اصفهان، فولاد ناب تبریز و فولاد البرز ایرانیان می‌باشد. برای خرید تیرآهن با قیمت مقرون‌به‌صرفه و البته کیفیت متناسب می‌توانید سایر برندهای تولیدکننده را در نظر بگیرید. با این وجود باید گفت بالا بودن قیمت تیرآهن امروز، به معنای کیفیت بهتر نیست؛ زیرا نرخ این محصول بسته به عوامل مختلفی همواره در حال تغییر و نوسان می‌باشد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به استاندارد تولید، کیفیت مواد اولیه، نرخ‌های جهانی مؤثر در فولاد، وزن، عرضه و تقاضا، موجودی بازار و ... اشاره داشت.
کدام برند برای چه نوع پروژه‌ای مناسب‌تر است؟
در زمان خرید پروفیل‌های فولادی همواره تناسب محصول با کاربرد و البته بودجه پروژه حائز اهمیت است؛ به طوری که نوع سازه، بارگذاری مورد نیاز و استانداردهای محلی تعیین‌کننده برند تیرآهن متناسب با پروژه هستند. اطلاعات زیر بر اساس کاربردهای اساسی و برندهای تیرآهن متناسب با آن‌ها می باشد:
پروژه‌های ساختمانی مسکونی
خرید تیرآهن در پروژه‌های ساختمانی مسکونی در سایزهای 14 و 16 مناسب می‌باشد؛ زیرا این مقاطع با داشتن وزنی سبک و البته استحکام مطلوب نیاز پروژه را برطرف می‌کنند. برای خرید این فلزات تیرآهن‌های تولیدی کارخانه ذوب آهن پیشنهاد می‌شود که بر اساس استاندارد IPE با کیفیت بالایی تولید می‌شوند.
با این وجود می‌توانید از برندهای یزد، فایکو، ناب و آرین نیز خرید نمایید؛ در واقع بسته به نوع پروژه و بودجه باید گفت تیرآهن‌های این برندها قیمت مقرون‌به‌صرفه تری دارند. با این حال برندهای معتبر همواره استانداردهای مناسبی را در تولید محصولات خود در نظر میگیرند و در پایان کیفیت بهتری را متناسب با کاربری مد نظر شما ارائه خواهند کرد.
پروژه‌های صنعتی و سوله‌سازی
باید گفت پروژه‌های صنعتی و موارد سوله‌سازی معمولاً با دهانه‌های بسیار بزرگ و باربری بالا ساخته می‌شوند؛ از این رو بهترین گزینه خرید تیرآهن هاش یا IPE می‌باشد. در واقع تنها مورد برای خرید تیرآهن سنگین و سبک با مقاومت و استحکام بالا در یک پروژه، مقاطع IPE یا بال پهن کارخانه ذوب آهن اصفهان می‌باشند. از طرفی دیگر محصولات ذوب آهن اصفهان در سراسر کشور به‌راحتی قابل تهیه هستند که این امر به تسهیل فرآیند تأمین مصالح در پروژه های صنعتی و سوله‌سازی کمک می‌کند.
پروژه‌های پل‌سازی و اسکلت فلزی سنگین
با توجه به گزارشاتی که در مورد پروژه‌های پل‌سازی و همراه با اسکلت‌های فلزی سنگین همواره منتشر می‌شوند، در این موارد تیرآهن مورد استفاده باید از تحمل وزن بالایی برخوردار باشد؛ زیرا نیاز به دهانه‌های وسیع می‌باشد. با توجه به جدول وزنی تیرآهن، بهتر است برای اسکلت فلزی سنگین و پل‌سازی خرید تیرآهن‌های سنگین(HEB) و فوق سنگین (HEM) کارخانه ذوب آهن اصفهان را در نظر بگیرید که یکی از اصلی‌ترین تولیدکنندگان این فلزات در ایران شناخته می‌شود. در برخی موارد نیز تیرآهن های لانه زنبوری گزینه‌های ایده‌آلی در جهت افزایش ممان اینرسی و کاهش وزن مناسب هستند.
در نهایت، انتخاب تیرآهن مناسب باید بر اساس محاسبات مهندسی دقیق و نیازهای خاص هر پروژه انجام شود. مشاوره با مهندسان سازه و استفاده از محصولات با کیفیت از تولیدکنندگان معتبر، نقش مهمی در تضمین ایمنی و دوام سازه خواهد داشت.
فاکتورهای کلیدی در انتخاب تیرآهن مناسب
در انتخاب تیرآهن مناسب برای هر پروژه، فاکتورهای متعددی باید مدنظر قرار گیرند تا علاوه بر حفظ ایمنی سازه، هزینه‌ها نیز بهینه شود. سه عامل کلیدی که در این انتخاب نقش اساسی دارند شامل کیفیت در برابر قیمت، میزان دسترسی و تأمین مداوم در بازار، و ضمانت و خدمات پس از فروش می‌شوند.
کیفیت یا قیمت؟ اولویت کدام است؟
یکی از نخستین چالش‌هایی که هنگام خرید تیرآهن مطرح می‌شود، تعیین اولویت بین کیفیت و قیمت است. در پروژه‌های حساس مانند پل‌سازی، سازههای بلندمرتبه و تأسیسات صنعتی، کیفیت همواره بر قیمت اولویت دارد. استفاده از تیرآهن‌هایی با استحکام بالا و استانداردهای معتبر، از وقوع مشکلات ساختاری و هزینه‌های ناشی از تعمیرات و نگهداری جلوگیری می‌کند. در مقابل، برای پروژه‌های ساختمانی معمولی، می‌توان گزینه‌ای را انتخاب کرد که تعادل مناسبی بین کیفیت و قیمت داشته باشد، اما همچنان باید استانداردهای فنی را رعایت کند.
با این حال باید از تیرآهن‌هایی که استانداردهای ملی و بین‌المللی را رعایت می‌کنند، استفاده کرد. برندهای معتبر ذوب‌آهن اصفهان، فایکو و یزد معمولاً کیفیت بالایی دارند، اما قیمت آن‌ها نیز نسبتاً بالاتر است. درصورتی‌که قیمت عامل تعیین‌کننده باشد، باید با دقت بیشتری محصولات جایگزین بررسی شوند تا از استحکام و ایمنی آن‌ها اطمینان حاصل شود.
میزان دسترسی و امکان تأمین مداوم در بازار
از مواردی که باید در انتخاب تیرآهن در نظر گرفته شود، دسترسی آسان و تأمین مداوم آن در بازار است. برندهایی مانند ذوب‌آهن اصفهان، فایکو و اهواز به دلیل تولید گسترده، معمولاً در سراسر کشور در دسترس هستند و در صورت نیاز به تأمین بیشتر، مشکلی در تهیه آن‌ها وجود ندارد. در مقابل، برخی تیرآهن‌های وارداتی مانند ترک یا چینی ممکن است به دلیل نوسانات ارزی و مشکلات واردات، در طول پروژه دچار کمبود شوند. بنابراین، در پروژه‌های بزرگ که نیاز به تأمین مستمر تیرآهن وجود دارد، انتخاب برندهایی که تولید پایدار و عرضه مداوم دارند، بسیار مهم است.
ضمانت و خدمات پس از فروش
اهمیت ضمانت و خدمات پس از فروش در خرید تیرآهن نباید نادیده گرفته شود. برندهای معتبر داخلی نظیر ذوب‌آهن اصفهان و فایکو گواهی‌های استاندارد ارائه می‌دهند و کیفیت محصولات خود را تضمین می‌کنند. در مقابل، برخی تیرآهن‌های متفرقه و بی نام، بدون هیچ گونه ضمانتی عرضه می‌شوند که ممکن است کیفیت نامشخصی داشته باشند.
نکات مهم قبل از خرید تیرآهن
قبل از خرید تیرآهن، لازم است نکات مهمی را در نظر بگیرید تا از خریدی مطمئن و بهینه برخوردار شوید؛
برای اطمینان از اصل بودن و کیفیت تیرآهن ایرانی، باید به علائم استاندارد حک شده روی بدنه آن دقت کنید. برند تولیدکننده، وزن استاندارد و کیفیت ظاهری از جمله مواردی هستند که باید بررسی شوند. تیرآهن‌های تقلبی معمولاً دارای ناخالصی‌های زیاد و وزن غیر استاندارد هستند که می‌تواند بر استحکام سازه تأثیر منفی بگذارد.
از طرفی دیگر خرید خود را از نمایندگی‌های رسمی و مراکز معتبر آهن‌آلات انجام دهید که بهترین گزینه برای جلوگیری از خرید محصولات بی‌کیفیت شناخته می شوند. بررسی اصالت کالا، دریافت فاکتور رسمی و خرید از منابع معتبر نیز از مهم‌ترین اقداماتی هستند که باید انجام دهید تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
همچنین، فروشگاه‌های آنلاین معتبر که امکان ارائه ضمانت و فاکتور رسمی دارند، گزینه‌ای مناسب برای خرید مطمئن به شمار می آیند. همچنین در هنگام خرید، مقایسه قیمت‌ها و کیفیت محصولات مختلف می‌تواند به انتخابی بهتر کمک کند. در پایان نیز توصیه می کنیم ابتدا نیازهای پروژه خود را مشخص کرده و تیرآهنی متناسب با استانداردهای ساختوساز را انتخاب کنید.
نتیجه‌گیری: بهترین گزینه برای پروژه شما کدام است؟
انتخاب تیرآهن مناسب به عوامل مختلفی از جمله کیفیت، قیمت و نوع پروژه بستگی دارد. برندهای باکیفیت مانند ذوب‌آهن اصفهان و فایکو برای پروژه‌های صنعتی و سنگین بهترین گزینه هستند، درحالی‌که برندهایی مانند یزد و اهواز برای پروژه‌های ساختمانی معمولی مقرون‌به‌صرفه‌تر خواهند بود. اگر کیفیت برای شما در اولویت است، ذوب‌آهن اصفهان انتخابی مطمئن خواهد بود، اما اگر به دنبال کاهش هزینه هستید، می‌توان از برندهای داخلی دیگر استفاده کرد. درنهایت، بررسی دقیق نیازهای پروژه و انتخاب تیرآهنی که استانداردهای لازم را داشته باشد، تضمین‌کننده ایمنی و دوام سازه خواهد بود.