حج به عنوان کامل‌ترین فریضه دینی در میان مسلمانان شناخته می‌شود و بر تمامی افرادی که از نظر مالی و جسمی استطاعت داشته باشند واجب است و همین امر باعث می‌شود سالانه افراد بسیار زیادی برای مشرف شدن به سرزمین وحی ثبت نام کنند. با توجه به آنکه هر ساله تعداد محدودی از زائران به عربستان اعزام می‌شوند بسیاری از افراد به دلایل مختلفی همچون بیماری، فوت، مشکلات شخصی و ... قادر نخواهند بود در زمان مقرر سفر خود را انجام بدهند اما این امکان را دارند که بلیت و سهمیه خود را به دیگران واگذار کرده و آن را انتقال بدهند. در ادامه مطلب به بررسی نحوه انتقال و خرید و فروش فیش حج و شرایط آن پرداخته خواهد شد.

انتقال فیش حج

عربستان هر ساله برای کشورهای اسلامی یک سهمیه مشخصی برای حج تمتع در نظر می‌گیرد و چنانچه تقاضا بیشتر از سهمیه باشد، زمان اعزام تعدادی از زائران به سال‌های بعد موکول خواهد شد. تأخیر در اعزام حجاج گاهی باعث می‌شود که زائران به دلایل مختلف دیگر قادر به انجام و اجرای این فریضه دینی نباشند. در این شرایط دارنده‌ های بلیت و فیش حج می‌توانند فیش عمره یا تمتع خودشان را به افراد دیگری منتقل کنند. در اصل انتقال فیش حج به این معنی است که دیگر دارنده اصلی عازم عربستان نخواهد شد و به جای اول دریافت کننده فیش این فریضه را انجام خواهد داد.

شرایط نقل و انتقال فیش حج

خوشبختانه خرید و فروش فیش حج و نقل و انتقال آن یک امر قانونی است اما حتماً باید در مراکز قانونی و زیر نظر سازمان حج و زیارت انجام شود چرا که افراد سودجو و کلاه‌بردار در این حوزه فعالیت داشته و به فکر کسب سود هستند. فروش فیش حج عمره و فروش فیش حج تمتع و نقل و انتقال آن‌ها می‌تواند قوانین و شرایط ویژه‌ای داشته باشد که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر هستند، برای انتقال فیش حج می توانید وارد سایت https://fishehaaj.com/ شوید:

• فرد انتقال‌دهنده و فرد دریافت کننده فیش حج هردو باید در دفاتر رسمی حضور داشته باشند و تمام مراحل نقل و انتقال را به صورت شخصی انجام بدهند.
• خریدار و فروشنده (انتقال‌دهنده) باید برای دریافت مجوز درخواست به دفاتر زیارتی حج و زیارت معتبر مراجعه کرده و در آخر با تنظیم و امضای صلح‌نامه‌ای در دفتر اسناد رسمی و تحویل آن به دفتر زیارتی، فیش جدید صادر و فیش قبلی توسط بانک ملی باطل گردد.
• تفاهم‌نامه بین انتقال‌دهنده و انتقال گیرنده باید بر اساس مدارک اصلی آن‌ها ثبت شده و همراه با برگه مجوز انتقال سازمان حج و زیارت به ظرفیت ارائه شود.
• برای نقل و انتقال فیش حج در دفاتر رسمی حج و زیارت حتماً باید مدارکی همچون اصل شناسنامه و کارت ملی طرفین و اصل فیش حج در دسترس باشد
• فیش حج حتماً باید در شهری به فروش برسد که در آن خریداری شده چرا که کاروان های اعزام حجاج بر اساس صدور این فیش‌ها تکمیل خواهند شد و کسانی که در یک شهر دیگر ثبت نام کرده باشند نمی‌توانند از شهر دیگری به عربستان اعزام شوند.
• انتقال فیش حج زمانی می‌تواند برای دومین بار انجام شود که یکی از نسبت‌های پدر، مادر، همسر، فرزند، خواهر و برادر در میان خریدار و فروشنده حضور داشته باشند و این نسبت با استناد به اصل مدارک شناسایی آن‌ها قابل اثبات باشد.
• تشرف انتقال‌گیرنده در حج تمتع جاری منوط به وجود ظرفیت خالی در کاروان‌ها خواهد بود.
• فیش حج جز اموال فرد است و بعد از فوت به ورثه منتقل می‌شود به همین دلیل برای انتقال فیش حج افراد متوفی نیاز به گواهی انحصار وراثت و رضایت تمام ورثه خواهد بود.
• فرد دریافت کننده فیش حج حتماً باید دارای سن قانونی باشد مگر آنکه این‌که انتقال فیش از پدر، مادر، همسر، فرزند، برادر یا خواهر به متقاضی باشد.
• درخواست‌های انتقال قبوض ودیعه گذاری فاقد اولویت تشرف مطلقاً قابل رسیدگی نخواهد بود مگر این‌که متقاضی قصد انتقال آن به یکی از بستگان درجه یک (پدر، مادر، برادر، خواهر، فرزند و همسر) را داشته باشد.

انتقال و فروش فیش حج

نقل و انتقال فیش حج می‌تواند شرایط و قوانین ویژه‌ای داشته باشد و گیرنده و دهنده فیش حج حتماً باید از این شرایط آگاه باشند و تمامی مراحل آن را در مراکز قانونی انجام بدهند. به صورت کلی مراحل اصلی انتقال فیش حج شامل موارد زیر هستند:

• دهنده و گیرنده باید همزمان در دفاتر زیارتی مورد تائید سازمان حج و زیارت حضور داشته باشند.
• دفتر زیارتی باید اطلاعات را ثبت کرده و درخواست مجوز مبنی بر انتقال قانونی مالکیت فیش را صادر می‌کند.
• مدارک شناسایی طرفین و اصل فیش باید مورد تائید دفتر زیارتی باشد.
• درخواست مجوز مالکیت و همچنین مدارک مربوطه باید به سازمان حج و زیارت ارائه شود.
• معرفی‌نامه برای ارجاع به دفتر اسناد رسمی صادر شده و امضای صلح‌نامه در دفتر اسناد رسمی ثبت شود.
• معامله ثبت شده و فیش با مالکیت خریدار در دفتر اسناد رسمی صادر گردد.

جمع‌بندی نهایی

فیش حج سند و برگه‌ای است که نشان می‌دهد زائران هزینه‌های مربوط به خروج از کشور و اقامت در کشور عربستان را پرداخت کرده‌اند. افرادی که به دلایل مختلف قادر نخواهند بود در زمان مقرر خود به مکه اعزام شوند می‌توانند فیش خود را به دیگران انتقال دهند. نقل و انتقال فیش حج دارای قوانین و شرایط ویژه‌ای بوده و باید در دفاتر رسمی و زیر نظر سازمان حج و زیارت انجام شود.