حتما برای شما هم این موضوع اتفاق افتاده که برای درمان به پزشک مراجعه کرده باشید و شما را برای عکس برداری و معاینه دقیق به سی تی اسکن فرستاده باشند.

سی تی اسکن یا برش نگاری رایانه‌ای یکی از روش‌هایی است که برای تشخیص بیماری‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و به پزشکان کمک می‌کند تا بتوانند به صورت دقیق مشکل فرد را تشخیص دهند. در این مطلب در رابطه با سی تی اسکن توضیح بیشتری خواهیم داد و ارتباط آن با دستگاه فیزیوتراپی را درک می‌کنیم.

برش نگاری رایانه‌ای یا سی تی اسکن چیست؟

همانطور که در ابتدا نیز به این موضوع اشاره کردیم، سی تی اسکن یکی از روش‌های عکس برداری در پزشکی است که برای تشخیص مشکلات مختلف بیماران مورد استفاده قرار گرفته و کمک می‌کند تا روند بهبود با تشخیص صحیح، سرعت پیدا کند.

در این نوع از عکس برداری، از دستگاه‌های اشعه ایکس چرخشی به همراه رایانه‌ها برای ساخت تصاویر مقطعی از قسمت عکس گرفته شده، استفاده می‌شود. زمانی که از قسمتی از بدن سی تی اسکن گرفته می‌شود می‌توان در آن رگ‌های خونی، بافت‌های نرم و همچنین استخوان‌های همان قسمت را مشاهده نمود. به همین دلیل شاید نتوان در رابطه با دیسک کمر به خوبی از سی تی اسکن استفاده نمود. 

در سی تی اسکن عکس برداری به صورت لایه به لایه انجام می‌شود و همچنین باید گفت که این عکس‌ها دو بعدی هستند که مسئول این کار عکس‎های دو بعدی را کنار یکدیگر قرار داده و عکسی سه بعدی تشکیل می‌دهد. بعد از آماده شدن این عکس، پزشکان و متخصصین می‌توانند بخش‌های داخلی قسمت اسکن شده را مشاهده نمایند.

یکی از مزیت‌های سی تی اسکن این است که می‌توان عمق دلخواه اعضای بدن بیمار را تعین کرد و تمامی جزئیات را مشاهده نمود. این موضوعی است که در رادیوگرافی انجام نمی‌شود و نمی‌توان در این نوع عکس برداری به عمق نفوذ کرد. بسیاری از بیماری‌هایی که برای درمان به دستگاه فیزیوتراپی خانگی نیاز دارند، در این روش مشخص خواهند شد. شاید شما تنها به این دستگاه و یک سری تمرینات ساده نیاز داشته باشید تا بتوانید به راحتی بسیاری از مشکلات خود را برطرف کنید. 

برای سی تی اسکن باید چه نکاتی را رعایت نماییم؟

زمانی که برای سی تی اسکن به بیمارستان یا آزمایشگاه می‌روید، باید نکاتی را رعایت نمایید که در این بخش به این موارد می‌پردازیم.

در ابتدا باید به این توجه کنید که ممکن است نیاز شود که شما لباس مخصوص بیماران را به تن کنید. به همین دلیل بهتر است لباس راحت و گشاد به تن داشته باشید تا هنگام تعویض اذیت نشوید. اشیای فلزی می‌توانند روی سی تی اسکن تاثیر گذار باشند و ممکن است عکس شما دچار خطا شود. به همین دلیل بهتر است این اشیا مانند ساعت، عینک، انگشتر، گوشواره، گردنبند و ... را از خود دور کنید و پس از عکس برداری مجدد استفاده نمایید. در برخی از شرایط از بیمار خواسته می‌شود در صورت داشتن سمعک، آن را نیز در بیاورد.

در برخی از اوقات و شرایط خاص، از بیمار خواسته شود تا قبل از عکس برداری چیزی نخورد و نوشیدنی ننوشد. در صورتی که از داروی خاصی استفاده می‌کنید یا آلرژی دارید، بهتر است قبل از هر کاری با پزشک خود مشورت کرده و این موارد را بیان کنید.

افرادی که دارای بیماری‌های خاص مانند مشکل قلبی، بیماری کلیوی، مشکل تیروئید، آسم و ... هستند باید حتما این موضوع را به پزشک بگویند چرا که در برخی از شرایط و برای برخی از بیماران ممکن است عوارض جانبی غیر معمولی اتفاق بیوفتد که خطرناک باشد. حاملگی نیز همین شرایط را دارد و برای آسیب ندیدن بچه باید حتما با پزشک مشورت نمایید.

چگونگی انجام سی تی اسکن

فرد مسئول سی تی اسکن یا تکنولوژیست، با توجه به ناحیه‌ای که باید عکس برداری شود، به بیمار می‌گوید دقیقا در چه حالتی قرار بگیرد. بیمار باید در این شرایط ثابت باشد و حتی ممکن است برای حفظ موقعیت او، از بالش استفاده شود.

پس از آن دستگاه سی تی اسکن شروع به حرکت می‌کند و باید به این نکته اشاره کنیم که ممکن است این حرکت به قدری آرام باشد که شما متوجه آن نشوید و یا در حدی باشد که بتوانید آن را تشخیص دهید.

برای انجام سی تی اسکن به ماده کنتراست نیاز است تا بتوان رگ‌ها و تمامی جزئیات را مشاهده نمود. به خصوص این کار هنگام عکس برداری برای تشخیص آرتروز شانه واجب و ضروری است. این ماده یا به صورت خوراکی به بیمار داده می‌شود یا به او تزریق خواهد شد. به همین دلیل مسئول انجام این عکس برداری از شما در رابطه با آلرژی‌هایی که دارید و تمامی بیماری‌هایی که ممکن است داشته باشید، سوال خواهد کرد تا مطمئن شود با این کار هیچ مشکلی برای شما به وجود نخواهد آمد.

سی تی اسکن به صورت معمول بین 5 تا 30 دقیقه طول خواهد کشید و پس از آن بیمار باید منتظر باشد تا عکس ظاهر شود و مشخص شود که آیا عکس دیگری نیاز است یا نه؟

به شما اطمینان خواهیم داد که این عکس برداری هیچ دردی نداشته و هیچ مشکلی برای شما به وجود نخواهد آمد.

کاربردهای سی تی اسکن

سی تی اسکن دارای کابردهای زیادی است. با استفاده از این نوع عکس برداری می‌توان اختلالات عضلانی، عفونت‌ها و شکستگی استخوان را به خوبی تشخیص داد و همچنین از محل توده‌ها و تومورهایی که ممکن است در بدن بیمار ایجاد شود نیز مطلع می‌شویم. از این دستگاه برای بیماران سکته مغزی نیز استفاده می‌شود.

تمامی ساختارهای داخلی بدن به ویژه رگ‌های خونی با این دستگاه قابل مطالعه و تشخیص هستند و همچنین می‌توان آسیب‌های داخلی بدن و همچنین خونریزی داخلی (در صورت وجود) را ارزیابی نمود.

علاوه بر تمامی این موارد اگر بیمار نیاز به جراحی داشته باشد، می‌توان از طریق سی تی اسکن پزشک را راهنمایی نمود.